جاگذاری و استفاده از دوربینهای ورزشی در سقوط آزاد و پرش از ارتفاع ثابت

امروزه استفاده از دوربین بخش جدائی ناپذیر در ورزش مورد علاقه ما می باشد و استفاده از آن روزبه روز در بین ورزشکاران سقوط آزاد بیشتر می گردد .

در کنار افزایش فزاینده استفاده از این دوربینها شاهد افزایش حوادث ناشی از استفاده آنها نیز بوده ایم و آمار نشاندهنده این موضوع می باشد که حوادث ناشی از استفاده یا عدم استفاده صحیح از آنها در سالهای اخیر بسیار افزایش داشته است . 

به جهت مقابله با این حوادث سازمانهای مدیریت بر این رشته ورزشی در نقاط مختلف جهان قوانین و مقررات خاص و ویژه ای را به جهت کاهش این حوادث وضع نموده اند، به عنوان مثال انجمن چتربازی آمریکا داشتن حداقل ۲۰۰ پرش سقوط آزاد و همچنین دارابودن گواهینامه C  این انجمن را از شروط استفاده از دوربین برای ورزشکاران سقوط آزاد این کشور قرار داده است .

اکثر این حوادث و موقعیتهای خطرآفرین در اثر برخورد و گیر کردن پایلوت شوت و یا سایر قسمتهای چتر با دوربین و یا متعلقات آن بوجود آمده است و از آنجائیکه پیشگیری از بوجود آمدن هر موقعیت خطرآفرین بر مقابله و حل آن موقعیت ارجحیت دارد ، طی این مقاله سعی شده است به برخی از موارد در رابطه با استفاده صحیح و درست از دوربین اشاره داشته باشیم .

استفاده از دوربین بروی کلاه 

معمولی ترین مکان نصب دوربین در بین پرندگان سقوط آزاد بروی کلاه می باشد . بعضی از پرندگان قسمت جلوئی و برخی نیز بخش بالائی کلاه را برای نصب دوربین ترجیح می دهند .  احتمالاً شما هم شاهد بوده اید که برخی از پرندگان دوربین خود را بروی طرفین کلاه خود نصب می کنند که این مکان به دلیل امکان درگیری رایزرها در حین بازشدن چتر انتخاب خوبی نمی تواند باشد در این بین استفاده از دوربین در سمت راست کلاه اکیداً ممنوع و خطرآفرین خواهد بود چون علاوه بر مشکل ذکر شده در بالا ، امکان درگیری و برخورد پایلوت شوت نیز در هنگام رها کردن آن و مخصوصاً در موقعیتهای غیر ثابت و ناپایدار بسیار محتمل می باشد .

علیرغم موارد ذکر شده در مواردی شاهد استفاده از دوربین در طرفین کلاه در پرندگان سقوط آزاد دارای لباس بالدار wing suite بوده ایم . از آنجائیکه در پرش با لباس بالدار، فرد پرنده حرکت روبه جلو داشته و به طور معمول پایلوت شوت در پشت نفر باز می گردد ، احتمال برخورد و درگیری پایلوت شوت ، بندها و رایزرها با دوربین به مراتب نسبت به پرش کنندگان سقوط آزاد که از لباس بالدار استفاده نمی کنند کمتر می باشد.

مورد دیگر که مورد توجه قرار می گیرد این موضوع می باشد که بدون توجه به اینکه شما قصد دارید در چه مکانی دوربین خود را نصب نمائید سعی نمائید که از کوچکترین و کم حجم ترین دوربین موجود در بازار که نیازهای شما را برآورده می نماید استفاده نمائید و این موضوع را نیز در هنگام خرید متعلقات و وسایل جانبی آنها نیز رعایت نمائید . 

استفاده از دوربین در پشت کلاه، اخیراً و بخصوص در بین پرش کنندگان با لباس بالدار محبوبیت زیادی پیدا کرده است و باید با خطرات ناشی از تأخیر عملکرد پایلوت شوت ، که در این نوع پرشها معمول می باشد و امکان درگیری پایلوت شوت با دوربین در حین قرار گرفتن آن در جریان هوائی نامنظم در پشت لباس بالدار و حرکت های ناگهانی آن مورد توجه و دقت قرار گیرد .

به طور کلی نصب دوربین در بخش بالائی و یا پائینی پشت کلاه خطر درگیری و برخورد را افزایش می دهد . 

به عنوان یک قانون به هیچ عنوان دوربین را از نقطه مرکزی بالای کلاه به سمت عقب و پشت کلاه نصب نکنید . 

نصب دوربین در قسمت پشتی کلاه علاوه بر این که خطر درگیری و برخورد اجزا چتر مانند پایلوت شوت و یا بندها را با دوربین در شرایط عادی و معمول افزایش می دهد بلکه در هنگام بروز انحرافات و در زمان رها کردن چتر اصلی و استفاده از چتر کمکی نیز می تواند باعث بروز درگیری با اجزای مختلف چتر گردد .

به جهت آگاهی از چگونگی بروز این خطرات ، حالت و موقعیت بدن را در نظر گرفته و تصور کنید در حالت سقوط و یا پرواز عادی دوربین تعبیه شده در پشت سر به شرط وجود شرایط مطلوب در حین باز کردن چتر امکان بسیار کمی به درگیری با اجزای چتر را دارد ولی به محض اینکه بدن حالت نزدیک به قائم پیدا کند ( حالت معمول و مطلوب لحظه ای که اقدام به کشیدن پایلوت شوت می کنیم ) خطر درگیری و برخورد افزایش پیدا می کند . این خطر در مواقع بروز انحرافات و استفاده از چتر کمکی به مقدار بسیار زیادی افزایش پیدا می کند و همانطور که در عکس نشان داده شده، دوربین به طور کامل و مستقیم در مسیر بازشدن چتر کمکی قرار می گیرد . 

          

متأسفانه درگیری اجزای چتر کمکی با دوربین و یا متعلقات آن عامل اصلی تلفات در چند سال اخیر بوده است .

در یکی از این موارد چترباز اهل ترکیه ، مسوت توران ، که از دوربین در قسمت پشتی کلاه خود استفاده کرد در مواجهه با انحراف در اثر پیچ خوردگی در بندهای چتر اصلی اقدام به رها کردن چتر اصلی خود می نماید و چتر کمکی در مسیر بازشدن با دوربین برخورد و درگیر می شود و برای لحظاتی در همان حالت باقی می ماند ولی خوشبختانه پایه دوربین از روی کلاه جدا شده و باعث رها شدن چتر کمکی می گردد و ایشان نجات پیدا می کنند .



اگر این پرنده در ارتفاع پائین تر اقدام به رها کردن و استفاده از کمکی کرده بود و یا سرعت سقوط وی به اندازه ای نبود که نیروی لازم را برای از جا درآوردن دوربین توسط چتر کمکی ایجاد کند، مسماً وی دارای سرنوشت دیگری می شد .

نصب دوربین بروی کلاه با استفاده از پایه های بلند (Unicorn Mount) ، تک شاخ 

یکی دیگر از روشهای محبوب نصب دوربین بروی کلاه توسط پرندگان سقوط آزاد استفاده از میله های تقریباً بلندی است که بروی قسمت جلوئی کلاه نصب می گردد و دوربین بروی انتهای بالائی آنها قرار می گیرد .

 این نوع وسیله که تک شاخ ( Unicorn ) و در بعضی موارد به دلیل حوادث فراوان ناشی از آن میله مرگ ( Death Stick ) نیز نامیده می شود امکان تصویربرداری از قسمت جلو و بالائی کلاه فرد پرش کننده را به طوری که صورت خود فرد پرنده نشان داده شود را فراهم می آورد اما وجود این میله در هنگام باز شدن چتر خطر درگیری با رایزرها را در صورت بروز پیچیدگی در بندها ( Line twist ) بسیار افزایش می دهد . 

حتی اگر پیچیدگی بندها در پشت سر شما اتفاق بیفتد وجود این میله بلند باعث می شود که شما نتوانید سر خود را از میان بندها و رایزرها به عقب کشیده و اقدام به باز کردن پیچیدگی بندها نمائید.

مشکل دیگری که استفاده از این پایه ها برای چتربازان سقوط آزاد ایجاد می نماید در هنگام باز کردن چتر می باشد که به دلیل وزن و مکان قرارگیری آنها در لحظه بازشدن چتر باعث بروز فشار مضاعف و مستقیم بروی گردن نفر پرنده می گردد و در پاره ای از موارد باعث جراحت و آسیب نفرات شده است .

نصب دوربین بروی بدن 

بر حسب تجربه و آمار نصب دوربین بروی سینه ایمن ترین مکان نصب دوربین می باشد چون با قرار دادن دوربین بروی سینه و قسمت جلوئی بدن ، آنرا از خطر برخورد با پایلوت شوت ، رایزرها و بندها حفظ می نمایند .

ولی در نظر داشته باشید که چنانچه قبل از اقدام به باز کردن چتر خود اقدام به انجام حرکات آکروباتیک از قبیل  وارو زدن ( Flip ) و یا چرخش ( Roll ) می کنید باید بسیار با دقت و زمان بندی مناسب اقدام به این حرکات و باز کردن چتر خود نمائید . این مورد بخصوص در مورد پرش کنندگان از ارتفاع ثابت یا Base Jump مصداق دارد و در این گونه موارد دوربین های نصب شده بروی سینه در صورت درگیر شدن با پایلوت شوت و یا بند اتصال چتر می تواند خطر بسیار بزرگی را برای نفر پرنده بوجود آورد .

اگر انجام حرکات نمایشی و اکروباتیک جزئی همیشگی از پرش شما می باشد نصب و استفاده از دوربین انتخاب مناسبی برای شما نخواهد بود .

همچنین نصب دوربین بروی بدن می تواند حالت آئرودینامیکی بدن شما را در حین سقوط تغییر دهد و بروی حالت پایدار و ثابت بدن شما اثرگذار باشد و در بعضی موارد باعث ایجاد چرخشهای آهسته در حین سقوط گردد، بنابراین چنانچه از هر نوع پایه و محل نصب دوربین که بروی بدن خود استفاده می نمائید، مطمئن شوید که بخوبی و به طور سفت و محکم بروی بدن شما قرار گرفته و برآمدگی اضافی بروی بدن شما ایجاد ننماید .

از دیگر موارد استفاده از پایه ها، پایه های قابل نصب بروی پا و بخصوص بروی کفش می باشد که باید با دقت ، آگاهی و با رعایت موارد ایمنی انجام گیرد . 

به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی دوربین را بروی پای راست خود نصب نکنید ، پای راست شما و در حالت کلی تر سمت راست بدن شما به طور مستقیم در مسیر پایلوت شوت و بند اتصال قرار دارد و وجود هرگونه عوارضی در این مسیر می تواند خطراتی را برای شما بوجود آورد .

در مقایسه با پای راست ، پای چپ محل مناسبتری برای نصب دوربین می باشد ولی باز هم به یاد داشته باشید که در صورت بروز تأخیر درعملکرد ، پایلوت شوت به جهات مختلف حرکت کرده و در طی حرکت خود می تواند با هر برآمدگی و عوارضی در سطح بدن برخورد نموده و درگیر شود . 

همچنین نصب دوربین بروی بدن می تواند حالت آترودینامیکی بدن شما را در حین سقوط تغییر دهد و بروی حالت پایدار و ثابت بدن شما اثرگذار باشد و در بعضی موارد باعث ایجاد چرخشهای آهسته در حین سقوط گردد، بنابراین چنانچه از هر نوع پایه و محل نصب دوربین که بروی بدن خود استفاده می نمائید، مطمئن شوید که بخوبی و به طور سفت و محکم بروی بدن شما قرار گرفته و برآمدگی اضافی بروی بدن شما ایجاد ننماید .